Kuzey Suriye bölgeside ilk koronavirüs (Kovid-19) vakasının ortaya çıkması ile beraber, koronavirüs ve hastalığı ile ilgili aklınıza gelebilecek en önemli soruları, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre cevapladık.
Kovid-19 belirtileri nelerdir?
Temel belirtiler: Ateş, yorgunluk, kuru öksürük.
Daha az yaygın olan belirtiler: Acı, sancı, burun tıkanıklığı, baş ağrısı, göz iltihaplanması, boğaz ağrısı, ishal, tat ya da koku alma duyusunu kaybetme, cilt kızarıklığı, el ve ayak parmaklarında renk değişikliği.
Bu belirtiler genellikle hafiftir ve yavaş yavaş başlar.
Hastaların çoğu (yaklaşık olarak %80) özel tedaviye ihtiyaç duymadan iyileşmektedir.
Solunum güçlüğü çeken her beş hastadan birinde belirtiler daha şiddetlidir ve bazen hastanede tedaviye ihtiyaç duyabilirler.
Kovid-19 virüsüne yakalandığımda ne yapmalıyım ve ne zaman tıbbi yardım almalıyım?
Hafif belirtilerde (hafif öksürük ve düşük ateş) tıbbi desteğe ihtiyaç yoktur. Sadece evde kalıp kendinizi izole ederek vücudunuzda ortaya çıkacak olan belirtileri kontrol edin ve kendi karantinanız için verilen talimatları takip edin.
Nefes almakta zorluk çektiğinizde veya göğüs ağrısı ve baskısı hissettiğinizde hemen tıbbi yardım alın ve mümkünse doktorunuzu arayın,
böylece sizi uygun sağlık kuruluşuna yönlendirebilirler.
Kovid-19 nasıl yayılıyor?
Kovid-19 temel olarak kişiden kişiye, öksürük, hapşurma ve konuşma durumlarında ağızdan çıkan damlacıklar yoluyla buluşmaktadır. Bu sebeple kişilerin arasında olması gereken en az bir metrelik mesafenin korunması çok önemlidir.
Bu damlacıklar, hasta kişinin kullandığı masa, kapı kolları ve merdiven korkulukları gibi nesnelerin ve yüzeylerin üzerinde de kalabilmektedir.
İnsanlar o eşyalara dokunduklarında, ellerini yüz, göz ve burunlarına sürerek enfekte olabilirler. Bu nedenle elleri sıksık sabunla yıkamak veya dezenfektan kullanarak temiz tutmak çok büyük önem taşımaktadır.
Kovid-19 belirtileri olmayan bir kişiden bulaşabilir mi?
Bazı raporlar, virüsün septomları olmayan insanlardan dahi bulaşabileceğini göstermektedir. Hastalığın bu şekilde ne kadar bulaştığı henüz bilinmemektedir.
Genel olarak hastaların büyük bir çoğunluğunda hastalık belirtilerinin görülmemesi nedeniyle her zaman dikkatli olmak gerekmektedir.
Kimin hasta olduğunu bilmediğimiz durumlarda kendimizi ve başkalarını nasıl koruyabiliriz?
Elleri yıkayarak ve solunum sistemini temiz su içerek temizlemeye özen göstermeliyiz.
Ellerinizi, özellikle yıkamamışsanız yüzünüze, ağzınıza ve burnunuza sürmekten kaçının.
Kalabalık yerlerden uzak durun.
Kişiler arasında olması gereken en az bir metrelik mesafeyi koruyun ve maske takın.
Kovid-19’lu biriyle yakın temas kurduğumda ne yapmalıyım?
En az 14 gün evde karantina altında kalmalı veya yaşadığınız yerdeki yerel yetkililerle koordineli olarak bir laboratuvar testine gitmelisiniz.
Virüsün başkalarına bulaşmasını önlemek için kişisel karantina nasıl yapılır?
Kendi kendinizi izole etmek için, ayrı, geniş, iyi havalandırılmış ve içerisinde tuvalet ve hijyen malzemeleri olan bir oda seçiniz.
Eğer ayrı bir odada kalma imkanınız yoksa aile bireyleri arasında en az bir metrelik mesafeyi korumalısınız.
Aile bireyleriniz de dahil olmak üzere insanlarla ez az bir metrelik mesafeyi koruyun.
Belirtileri günlük olarak takip edin.
14 gün kendizi karantinaya alın.
Kendinizi sağlıklı hissetseniz dahi 14 gün boyunca karantinada kalın.
Solunum zorluğu belirtileri yaşarsanız doğrudan doktorunuza danışın.
Sevdiklerinizle telefonda veya çevrimiçi olarak iletişim kurarak ya da evde egzersiz yaparak pozitif ve enerjik kalın.
Çocuklara ve gençlere Kovid-19 bulaşabilir mi?
Covid-19 virüsünün çocuk ve gençlere bulşaması ve belirtilerinin düşük olmasına karşın virüsü diğer yaş gruplarına daha fazla yayabilmektedirler.
Çocukların yaşlılarla ve hastalıktan komplikasyon gelişme riski daha yüksek olan diğer kişilerle temasından kaçınmaları özellikle önemlidir.
Maskenin doğru kullanımı nasıldır?
Maskeyi takmadan önce ellerinizi, dezenfektan kullanarak veya sabunla yıkayarak temizleyin.
Maskeyi kontrol ederek yırtık veya delik olmadığından emin olun.
Maskenin çubuk bulunan kısmını üst tarafa getirin ve yüzünüze takın.
Ağzınızı ve burnunuzu kapatmak için maskenin üst tarafını çekin.
Maskeyi taktıktan sonra maskeye dokunmayın.
Maskeyi kullandıktan sonra, muhtemelen kirlenmiş olacağı için lastiklerinden tutarak yüzünüze ve elbiselerinize sürmeden çıkartın.
Maskeyi çıkardıktan sonra kapalı bir çöp kutusuna atın ve kullanılmış bir maskeyi ikinci defa kullanmayın.
Maskeyi çıkardıktan veya attıktan sonra ellerinizi dezenfektan kullanarak ya da sabunla yıkayarak temizleyin.
Virüs farklı yüzeylerde ne kadar kalır?
Plastik ve çelikte 72, bakırda 24 ve karton üzerinde 4 saat kalmaktadır.
Bilmeniz gereken en önemli şey yüzeylerde bulunan virüsler evde yaptığınız her zamanki temizlik yöntemi ile giderilebilir.
Nasıl güvenli alışveriş yapılır?
Kişiler ile aranızda olması gereken en az bir metrelik mesafeyi koruyun.
Alışverişe başlamadan önce eğer mümkünse, alışveriş sepeti veya arabasını sterilize edin.
Eve döndüğünüzde önce ellerinizi yıkayın.
Meyve ve sebzeler nasıl yıkanmalı?
Meyve ve sebzelere dokunmadan önce ellerinizi sabunlu su ile iyice yıkayın.
Daha sonra özellikle çiğ yiyecekseniz meyve ve sebzeleri akan temiz suyla yıkayın.
Antibiyotikler Kovid-19’un önlenmesinde ya da tedavisinde etkili mi?
Antibiyotikler virüsleri ortadan kaldırmaz, sadece bakteriyel enfeksiyonla savaşır.
Kovid-19 hastalığı bir virüsten kaynaklı olduğu için antibiyotikler hastalıkla mücadelede fayda sağlamamaktadır. Antibiyotikler bir önlem veya tedavi aracı olarak kullanılmamalıdır.
Bununla birlikte, doktorlar ikincil bakteriyel enfeksiyonu tedavi etmek veya önlemek için ciddi Kovid-19 komplikasyonları olan hastalara antibiyotik reçete yazabilir. Bu ilaçlar kullanılırken doktor talimatlarına kesinlikle uyulmalıdır.
Allah sizi ve sevdiklerinizi korusun.
429
